Xôi và chè là hai lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng đầy tháng và thôi nôi cho bé (cúng Mụ). Những lễ vật truyền thống này có ý nghĩa rất lớn trong văn hóa lúa nước của người dân Việt Nam. Nhưng theo như người xưa truyền lại, thì xôi chè trong các lễ cúng Mụ cho bé trai và bé gái sẽ có chút khác nhau.
Vậy sự khác nhau đó là gì? và ý nghĩa ra sao? hãy cùng Đồ Cúng Việt tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
NỘI DUNG BÀI VIẾT:
Ý nghĩa của xôi chè trong lễ cúng Mụ
Xôi và chè là lễ những vật có ý nghĩa tâm linh rất lớn với người Việt. Hầu hết các lễ cúng truyền thống thì người dân đều sử dụng xôi chè đề dâng lên tổ tiên và thần linh.
Ngày xưa, khi đời sống của ông bà tổ tiên chúng ta còn khó khăn thì gạo nếp là một loại gạo rất quý hiếm. Đây là loại có sản lượng thấp, kén môi trường khí hậu và dễ bị tác động bởi sâu bệnh. Nhưng gạo nếp lại rất dẻo và thơm ngon nên giá rất cao. Trong mỗi gia đình chỉ có một vài kilogram gạo nếp và chỉ dành cho những sự kiện đặc biệt mới dám sử dụng.
Gạo nếp cũng là nguyên liệu chính được sử dụng để nấu xôi và chè, tạo nên những món ăn quý giá trong đời sống của người xưa. Do đó, phong tục sử dụng xôi và chè để dâng lên tổ tiên và thần linh là để thể hiện sự tôn trọng và lòng thành kính với bề trên.
Cúng đầy tháng và thôi nôi là hai lễ cúng Mụ phổ biến của người dân Việt Nam. Đây là lễ cúng để gia đình bé tỏ lòng biết ơn đối với 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông đã luôn che chở bé trong giai đoạn bé còn non nớt. Đồng thời đây cũng là dịp để mọi người gửi những lời chúc mừng và cầu mong cuộc sống tương lai khỏe mạnh, thông minh và nhiều điều may mắn sẽ đến trong cuộc sống.
Xôi chè cúng Mụ cho bé trai và bé gái có gì khác nhau?
Theo tín ngưỡng dân gian, xôi chè cúng đầy tháng và thôi nôi cho bé trai và bé gái có sự khác nhau. Chúng tôi sẽ giải thích rõ dưới đây để bạn chuẩn bị mâm cúng đầy tháng và mâm cúng thôi nôi cho bé chuẩn xác hơn.
Xôi chè cúng Mụ cho bé trai
Theo truyền thống, xôi gấc và chè đậu trắng là lễ vật được sử dụng cho lễ cúng Mụ cho bé trai. Đây không phải là sự lựa chọn mà xuất phát từ những quan niệm dân gian về ý nghĩa của từng loại xôi chè.
- Xôi gấc: màu đỏ, tượng trưng cho sự may mắn và thành công trong cuộc sống. Màu đỏ cũng là màu của hạnh phúc và hi vọng, thể hiện mong muốn bé trai gặp nhiều thuận lợi và thành công trong tương lai.
- Chè đậu trắng: những hạt đậu trắng chắc mẩy biểu tượng cho sự mạnh mẽ và vững chắc của bé trai, đồng thời còn thể hiện sự sáng sủa, khôi ngôi tuấn tú. Chè đậu cũng mang ý nghĩa về sự đỗ đạt trong học vấn và thành công trong cuộc sống của bé trai.
Xôi chè cúng Mụ bé gái
Khác với xôi chè cúng Mụ cho bé trai, khi làm lễ cúng đầy tháng và thôi nôi cho bé gái thì ông bà ta sử dụng xôi gấc kế hợp với chè trôi nước. Những món lễ vật này mang ý nghĩa cầu chúc cho bé gái một cuộc sống êm đềm và hạnh phúc.
- Xôi gấc: Cũng giống như bé trai, màu đỏ của xôi gấc dành cho bé gái cũng biểu tượng cho sự may mắn và hạnh phúc. Tuy nhiên, màu đỏ ở đây còn mang ý nghĩa về sự duyên dáng, dịu dàng của phái nữ.
- Chè trôi nước: Đây là lễ vật có ý nghĩa rất đặc biệt khi chỉ dành cho lễ cúng Mụ cho bé gái. Những viên chè trôi nước tròn trĩnh và mịn màng biểu tượng cho sắc đẹp của phái nữa, đồng thời thể hiện cuộc sống thuận lợi, trôi chảy và hạnh phúc. Món chè trôi nước cũng mang hàm ý về sự viên mãn, cuộc sống hạnh phúc, yên bình.
Tại sao lại phân biệt xôi chè cúng Mụ giữa bé trai và bé gái?
Phong tục cúng Mụ cho bé đã có từ lâu đời trong văn hóa của người Việt. Ngày xưa, khoa học còn chưa phát triển thì những quan niệm tâm linh rất quan trọng với đời sống của con người. Do đó, ông bà ta đã có những quan niệm để đặt niềm tin vào tương lai của một em bé khi mới chào đời.
Bé trai sinh ra thì gia đình thường mong muốn mạnh mẽ và trai tráng, trong khi bé gái thì gia đình lại mong muốn con mình được có cuộc sống êm ả và hạnh phúc. Do đó, từ những mong muốn này đã hình thành nên những quan niệm sử dụng xôi chè khác nhau trong lễ cúng Mụ cho bé trai và bé gái.
Những quan niệm này cũng thay cho những lời chúc tốt đẹp mà gia đình muốn gửi gắm đến đứa con vừa mới chào đời.
Hướng dẫn nấu xôi gấc, chè đậu trắng, chè trôi nước
Dưới dây là công thức và hướng dẫn ngắn gọn để nấu: xôi gấc, chè đậu trắng và chè trôi nước để làm lễ vật trong mâm cúng Mụ cho bé:
Công thức nấu xôi gấc
Nguyên liệu:
- Gạo nếp: 500g
- Gấc chín: 1 quả
- Đường: 100g
- Nước cốt dừa: 100ml
- Dầu ăn: 1 muỗng canh
- Muối: 1 muỗng cà phê
Cách làm:
- Vo sạch gạo nếp, ngâm nước muối loãng qua đêm.
- Gấc chín bổ đôi, lấy phần thịt gấc trộn đều với nếp. Thêm chút dầu ăn để xôi có độ bóng.
- Cho hỗn hợp nếp và gấc vào nồi hấp trong khoảng 30 phút.
- Sau khi nếp chín, rưới nước cốt dừa lên và hấp thêm 10 phút.
- Xôi gấc đạt yêu cầu là khi có màu đỏ tươi, nếp dẻo và thơm mùi gấc.
Công thức nấu chè đậu trắng (cho bé trai)
Nguyên liệu:
- Đậu trắng: 200g
- Gạo nếp: 100g
- Đường: 200g
- Nước cốt dừa: 100ml
- Muối: 1 muỗng cà phê
Cách làm:
- Ngâm đậu trắng trong nước lạnh qua đêm, sau đó luộc chín và vớt ra để ráo.
- Vo sạch gạo nếp, ngâm nước muối loãng trong 2 giờ.
- Đun sôi gạo nếp với nước cho đến khi nếp nở bung, sau đó thêm đường và tiếp tục nấu cho đến khi chè sánh lại.
- Cho đậu trắng đã luộc vào nồi chè, nấu thêm 10 phút.
- Múc chè ra bát, thêm nước cốt dừa lên trên và thưởng thức.
Công thức nấu chè trôi nước (cho bé gái)
Nguyên liệu:
- Bột nếp: 300g
- Đậu xanh bóc vỏ: 100g
- Đường: 200g
- Nước cốt dừa: 100ml
- Gừng: 1 củ nhỏ
Cách làm:
- Ngâm đậu xanh trong nước ấm khoảng 2 giờ, sau đó hấp chín và giã nhuyễn.
- Nhồi bột nếp với nước ấm cho đến khi bột mềm mịn.
- Vo bột thành những viên tròn, sau đó nhồi đậu xanh vào giữa và vo tròn lại.
- Đun sôi nước, thả từng viên trôi nước vào nấu cho đến khi viên nổi lên mặt nước.
- Đun nước đường với gừng thái lát, sau đó thả những viên trôi nước vào nấu thêm 5 phút.
- Múc chè ra bát, thêm nước cốt dừa và thưởng thức.
Những lễ vật khác trong mâm cúng Mụ
Ngoài xôi chè thì mâm cúng đầy tháng của bé trai và bé gái sẽ có thêm một số lễ vật sau đây:
- Mâm ngũ quả
- Hoa cúng tươi
- Hương (nhang)
- Nến (đèn cầy)
- Trà, Rượu, Nước
- Gạo, muối
- Gà luộc chéo cánh
- Heo quay
- Bộ giấy cúng bé trai hoặc bé gái
- Trầu cau têm cánh phượng
- Bánh kẹo
Nên tự nấu xôi chè hay đặt dịch vụ?
Trước đây, khi chưa có các dịch vụ mâm cúng đầy tháng, thôi nôi chuyên nghiệp như Đồ Cúng Việt thì hầu hết các gia đình đều phải tất bật chuẩn bị đồ để làm lễ vật cho mâm cúng. Nhưng việc tự chuẩn bị vừa mất nhiều thời gian và dễ bị thiếu sót, vì trong mâm cúng Mụ có nhiều lễ vật, mà hầu hết ai cũng cả đời chỉ có làm một vài lần trong đời nên sẽ không hiểu hết những ý nghĩa của chúng. Do đó, dịch vụ mâm cúng đã mang lại sự tiện lợi cho mọi gia đình, chỉ cần alo là được hướng dẫn từ a-z mà không cần phải suy nghĩ gì nữa luôn.
Để đặt mâm cúng đầy tháng và thôi nôi cho bé, có xôi chè và đầy đủ các lễ vật khác, bạn có thể liên hệ với Đồ Cúng Viêt thông qua các kênh liên hệ trên trang này để được nhân viên hỗ trợ ngay lập tức.
Một số hình ảnh mâm cúng đầy tháng và thôi nôi mà Đồ Cúng Việt đã phục vụ cho khách hàng:
Để lại một bình luận